Tình qua

Tôi dạo thanh bình giữa phố đông,
Tự cười sao chở núi và thông
Đến đây áng trở người qua lại;
Bỗng lướt ngang tôi một thoáng hồng.

Tâm trí còn kinh trận gió người!
Bốn bề không khí bỗng reo tươi.
Một luồng ánh sáng xô qua mặt,
Thắm cả đường đi, rực cả đời.

Tôi trải yêu thương dưới gót giầy,
Ôm chừng bóng lạ giữa mê say.
Lòng buồn lững thững vương sau áo,
Bước đẹp mà sao khéo toả dây.

Thiên hạ về đâu? Sao vội đi?
Bao giờ gặp nữa? Có tình chi?
– Lòng tôi theo bước người qua ấy
Cho đến hôm nay vẫn chẳng về.

*

Tình Qua – Dư Âm Của Một Thoáng Yêu Thương

Giữa phố xá ồn ào, nơi con người lướt qua nhau như những cơn gió, đôi khi có một khoảnh khắc chợt đến, để rồi mãi mãi in dấu trong lòng. Xuân Diệu – nhà thơ của tình yêu và khát khao sống – đã ghi lại khoảnh khắc ấy trong bài thơ Tình qua, một bài thơ không dài nhưng đủ sức gợi lên một rung động sâu sắc, một nỗi niềm chưa kịp đặt tên mà đã hóa thành vĩnh cửu.

Một cuộc chạm mặt thoáng qua, nhưng vang vọng mãi

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh người thơ lững thững dạo bước trong một ngày bình lặng:

“Tôi dạo thanh bình giữa phố đông,
Tự cười sao chở núi và thông
Đến đây áng trở người qua lại;”

Một buổi dạo chơi bình thường giữa lòng phố thị, tưởng chừng chẳng có gì đặc biệt. Nhưng rồi, chỉ trong khoảnh khắc ấy, một hình bóng chợt lướt qua:

“Bỗng lướt ngang tôi một thoáng hồng.”

Chỉ một thoáng thôi, một dáng người, một sắc áo, một cái nhìn, cũng đủ khiến lòng thi nhân xao động. Xuân Diệu không nói rõ “thoáng hồng” ấy là ai, nhưng chính sự mơ hồ này lại làm cho hình ảnh ấy trở nên huyền diệu – một bóng dáng lướt qua nhưng để lại một khoảng trời rực rỡ trong tâm hồn.

Sự rung động từ trái tim đa cảm

Ngay sau cuộc chạm mặt, mọi thứ bỗng nhiên đổi thay:

“Tâm trí còn kinh trận gió người!
Bốn bề không khí bỗng reo tươi.
Một luồng ánh sáng xô qua mặt,
Thắm cả đường đi, rực cả đời.”

Một cơn “gió người” vụt qua, làm xáo động cả tâm trí. Không gian vốn bình lặng nay bỗng reo vui, con đường tưởng bình thường bỗng thắm sắc, cuộc đời vốn tẻ nhạt bỗng rực sáng hơn.

Xuân Diệu dùng những động từ mạnh như xô qua, thắm, rực để nhấn mạnh sự thay đổi đột ngột trong cảm xúc. Đây chính là dấu ấn của một tâm hồn đa cảm – chỉ một cuộc gặp thoáng qua cũng đủ làm trái tim bừng sáng như thể cả thế giới vừa có một điều kỳ diệu xảy ra.

Sự lưu luyến đến đau lòng

Nhưng rồi, khi bóng dáng ấy khuất xa, thi nhân chợt nhận ra một điều:

“Tôi trải yêu thương dưới gót giày,
Ôm chừng bóng lạ giữa mê say.
Lòng buồn lững thững vương sau áo,
Bước đẹp mà sao khéo tỏa dây.”

Yêu thương ấy chưa kịp trao đi, chỉ lặng lẽ trải dài dưới những bước chân. Nhà thơ cố gắng níu giữ bóng hình xa lạ ấy trong tâm trí, nhưng tất cả chỉ là hư ảo. Dáng hình ấy đã đi xa, chỉ còn lại lòng thi nhân chơi vơi với những dư âm chưa thể gọi tên.

Bước chân ấy đẹp, nhưng cũng đầy chia ly. Nó “tỏa dây” – nghĩa là vừa thu hút, vừa ràng buộc, làm lòng người thơ quẩn quanh trong mối tơ vương vô định.

Nỗi day dứt chưa nguôi

Và rồi, như mọi cuộc gặp gỡ thoáng chốc khác, tất cả đều tan biến theo dòng đời hối hả:

“Thiên hạ về đâu? Sao vội đi?
Bao giờ gặp nữa? Có tình chi?”

Câu hỏi cất lên như một tiếng thở dài. Người đã đi, lòng vẫn ở lại. Cuộc sống vẫn tiếp diễn, con đường vẫn tấp nập những bước chân, nhưng có một người, có một bóng dáng, có một cuộc gặp gỡ chẳng thể nào quên.

“Lòng tôi theo bước người qua ấy
Cho đến hôm nay vẫn chẳng về.”

Câu thơ kết đầy ám ảnh. Bóng dáng kia đã đi xa từ lâu, nhưng lòng người ở lại vẫn mãi hoài theo. Không phải mọi cuộc gặp đều có kết thúc trọn vẹn, không phải mọi cảm xúc đều có thể nói thành lời. Nhưng chính những điều chưa kịp gọi tên lại dễ trở thành ký ức khắc sâu nhất trong tim.

Thông điệp từ bài thơ – Tình yêu là những khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng bất diệt

Tình qua không kể về một mối tình dài lâu, mà chỉ nói về một phút chốc gặp gỡ. Nhưng đôi khi, chính những khoảnh khắc chợt đến rồi vụt đi lại để lại trong lòng người những rung động sâu xa nhất.

Qua bài thơ này, Xuân Diệu một lần nữa khẳng định quan niệm về tình yêu và thời gian: hãy trân trọng từng khoảnh khắc, bởi có những điều chỉ đến một lần trong đời, và khi đã qua đi, nó sẽ trở thành một nỗi nhớ khôn nguôi.

Cuộc đời là một dòng chảy không ngừng, con người là những chuyến đi không định trước. Có những người bước vào đời ta chỉ trong một khoảnh khắc, nhưng lại lưu lại mãi mãi trong tâm hồn. Và có lẽ, đó chính là điều đẹp đẽ nhất của tình yêu – một thoáng qua, nhưng bất diệt.

Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam

Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.

Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.

Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.

Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:

“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”

Viên Ngọc Quý