Tình xuân

Ngày xuân ai chẳng lại
Chơi xuân một nhành mai
Gió xuân rơi hoa hết,
Tình xuân dễ lợt phai.

*

Tình Xuân – Thoáng Chốc Và Vĩnh Hằng

Mùa xuân – mùa của sự sống hồi sinh, của những niềm vui rực rỡ, của yêu thương đơm hoa kết trái. Thế nhưng, trong thơ Bích Khê, xuân không chỉ mang dáng vẻ tươi mới, mà còn gợn lên một nỗi buồn man mác về sự mong manh của thời gian, của đời người và của chính tình yêu.

Mùa xuân – Ai chẳng một lần ghé lại?

“Ngày xuân ai chẳng lại
Chơi xuân một nhành mai”

Câu thơ mở đầu như một lời tự sự nhẹ nhàng. Ngày xuân đến, ai mà chẳng muốn hòa mình vào cảnh sắc, ai mà chẳng muốn thưởng ngoạn cái đẹp của thiên nhiên? Con người đến với mùa xuân như một lẽ tự nhiên, giống như khi ta đến với tình yêu, đến với những điều đẹp đẽ trong đời mà không hề đắn đo.

Bích Khê khéo léo chọn hình ảnh “một nhành mai” – một biểu tượng cao quý trong thơ ca Việt Nam. Hoa mai, với sắc vàng rực rỡ giữa trời xuân, tượng trưng cho sự tinh khiết, thanh tao. Nhưng bên cạnh đó, mai cũng gợi nhắc đến sự ngắn ngủi của kiếp hoa, của cái đẹp không thể trường tồn.

Gió xuân – Cơn gió cuốn đi tất cả

“Gió xuân rơi hoa hết”

Chỉ một cơn gió, hoa đã rụng tàn. Vẻ đẹp lộng lẫy của nhành mai trong khoảnh khắc trước nay chỉ còn là những cánh hoa tan tác trong gió. Hình ảnh ấy không chỉ là sự chuyển động của thiên nhiên, mà còn là biểu tượng cho sự tàn phai của bao điều trong cuộc sống.

Giống như tình yêu – dù rực rỡ đến đâu cũng có lúc nhạt nhòa. Giống như con người – dù trẻ trung, thanh xuân rồi cũng sẽ bước vào cõi tàn phai. Gió xuân không chỉ là cơn gió của tự nhiên, mà còn là cơn gió của thời gian, của số phận, cuốn trôi đi tất cả những gì đẹp đẽ nhất.

Tình xuân – Có dễ phai nhạt?

“Tình xuân dễ lợt phai.”

Câu thơ cuối khép lại bài thơ trong một tiếng thở dài nhẹ mà sâu. Mùa xuân dù có quay lại, nhưng những khoảnh khắc đã qua chẳng thể nào níu giữ. Tình xuân cũng vậy – một lần đã phai thì khó lòng trở lại vẹn nguyên như thuở ban đầu.

Nhưng có thật tình xuân là thứ dễ phai nhạt? Hay chính con người mới là kẻ dễ quên đi những xúc cảm ngày cũ? Bích Khê không trả lời, chỉ để lại một nỗi vấn vương trong lòng người đọc. Có lẽ, tình xuân không hề phai, chỉ có lòng người đã đổi khác.

Lời kết: Vẻ đẹp của sự mong manh

Tình Xuân là một bài thơ ngắn, nhưng chứa đựng những triết lý sâu sắc về cuộc đời. Qua hình ảnh xuân sắc, hoa mai, gió xuân, Bích Khê nhắn gửi một thông điệp nhẹ nhàng mà thấm thía: mọi thứ trong đời đều mong manh, dù là thiên nhiên, con người hay tình cảm. Vẻ đẹp của cuộc sống không nằm ở sự trường tồn, mà chính ở khoảnh khắc nó rực rỡ nhất.

Vậy nên, trong những ngày xuân, khi còn có thể, hãy nâng niu từng nhành mai, từng cơn gió, từng khoảnh khắc yêu thương, để khi xuân qua rồi, lòng ta không còn gì nuối tiếc.

*

Bích Khê – Thi sĩ tài hoa của nền thơ hiện đại Việt Nam

Bích Khê (1916 – 1946), tên thật là Lê Quang Lương, là một nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới Việt Nam. Ông sinh ra trong một gia đình nho học yêu nước tại Quảng Ngãi. Từ nhỏ, ông đã bộc lộ năng khiếu thi ca với thơ Đường luật và ca trù. Tuy nhiên, bước ngoặt trong sáng tác của ông đến từ sự ảnh hưởng của Hàn Mặc Tử, khi ông chuyển sang thể thơ mới với phong cách tượng trưng và siêu thực.

Tác phẩm nổi bật nhất của Bích Khê là Tinh Huyết (1939), được xem như một hiện tượng trong nền thơ Việt Nam thời bấy giờ. Thơ ông giàu chất nhạc, hình tượng táo bạo, kết hợp giữa cảm xúc mãnh liệt và sự tìm tòi đổi mới. Hoài Thanh từng nhận xét rằng ông có những câu thơ hay nhất Việt Nam, còn Hàn Mặc Tử ca ngợi thơ ông như “đóa hoa thần dị”.

Mắc bệnh phổi từ sớm, cuộc đời Bích Khê đầy bi kịch nhưng cũng để lại dấu ấn sâu sắc. Ông qua đời năm 1946 khi mới 30 tuổi, để lại một di sản thơ ca độc đáo, góp phần làm phong phú nền thi ca Việt Nam.

Viên Ngọc Quý.