Trăng sáng

Tiếng xe chạy dài
Bên kia đồng rộng
Bố đi mấy ngày
Thấy như lâu lắm

Ơi ông trăng sáng
Ông đứng trên trời
Thấy xe bố cháu
Chạy đến đâu rồi?

Như lùm cây tươi
Chạy nhanh vun vút
Xe bố qua sông
Phà chờ cõng giúp

Xe chú chạy trước
Xe bố chạy sau
Đường bằng, đường dốc
Chim đàn theo nhau

Đêm nay có ông
Không ai mỏi mắt
Xe nặng núi hàng
Vẫn nhanh như cắt

Ơ này hay thật
Xe bố kia rồi
Cả đoàn đang chạy
Trong trăng sáng ngời

*

Ánh Trăng Đồng Hành

Có những đêm trăng sáng, khi ánh vàng dịu dàng trải dài trên những nẻo đường xa, ta lại thấy lòng mình ấm áp hơn bởi cảm giác quen thuộc, bởi một thứ ánh sáng không bao giờ rời xa. Trong bài thơ Trăng sáng, Phạm Hổ đã vẽ lên một bức tranh vừa giản dị, vừa chan chứa yêu thương về hình ảnh người cha lao động trên những cung đường dài và niềm mong nhớ của đứa con thơ.

Nhớ cha trên những cung đường xa

“Tiếng xe chạy dài
Bên kia đồng rộng
Bố đi mấy ngày
Thấy như lâu lắm”

Những dòng thơ mở đầu đầy da diết, chất chứa tâm tư của một đứa trẻ đang mong ngóng người cha vắng nhà. “Mấy ngày” thôi mà sao “lâu lắm”, bởi lẽ trong lòng con, cha đi là cả một khoảng trống không gì bù đắp được. Âm thanh xe chạy giữa đêm khuya càng làm nỗi nhớ thêm dày, như một nhịp điệu đều đặn nhưng xa vời.

Dưới ánh trăng, nỗi nhớ ấy không lẻ loi, bởi con tìm được một người bạn đặc biệt – vầng trăng sáng trên bầu trời.

Trăng – Người bạn đồng hành

“Ơi ông trăng sáng
Ông đứng trên trời
Thấy xe bố cháu
Chạy đến đâu rồi?”

Trong suy nghĩ ngây thơ của con trẻ, trăng không chỉ là một vật thể lơ lửng trên cao, mà là một người bạn có thể lắng nghe, có thể dõi theo bước chân cha trên hành trình dài. Câu hỏi ấy không chỉ thể hiện trí tưởng tượng của trẻ thơ, mà còn là niềm mong ngóng, hy vọng cha vẫn an toàn trên mọi nẻo đường.

Trăng không đơn độc. Trên mặt đất, những chuyến xe cũng đang nối đuôi nhau, hối hả vượt qua những cây cầu, những con đường.

Hành trình vững chãi trong ánh trăng

“Xe chú chạy trước
Xe bố chạy sau
Đường bằng, đường dốc
Chim đàn theo nhau”

Những đoàn xe nối tiếp như đàn chim bay về tổ, thể hiện sự đoàn kết, gắn bó của những người lao động. Dù đường dài, dù gập ghềnh, họ vẫn bám sát nhau, vững vàng tiến bước. Và trên cao, ánh trăng là người bạn soi đường, làm dịu bớt những vất vả trên hành trình.

Ngay cả khi xe chở đầy hàng hóa nặng nề, trăng vẫn là nguồn động viên:

“Đêm nay có ông
Không ai mỏi mắt
Xe nặng núi hàng
Vẫn nhanh như cắt”

Ở đây, trăng không chỉ là người bạn của cậu bé ở nhà, mà còn là người bạn của những người cha đang lao động. Ánh trăng như tiếp thêm sức mạnh, làm vơi đi những mệt mỏi để những chuyến xe vẫn lăn bánh đều đặn trong đêm.

Trở về trong ánh trăng

Và rồi, niềm mong chờ của con cũng hóa thành hiện thực:

“Ơ này hay thật
Xe bố kia rồi
Cả đoàn đang chạy
Trong trăng sáng ngời”

Niềm vui bật lên trong câu thơ ngắn gọn mà tràn đầy cảm xúc. Đứa con vỡ òa hạnh phúc khi nhận ra chuyến xe của cha đang trở về. Ánh trăng không chỉ soi đường, mà còn như chứng kiến khoảnh khắc đoàn tụ, khoảnh khắc yêu thương không lời.

Thông điệp từ bài thơ

Trăng sáng không chỉ là câu chuyện về một đứa trẻ nhớ cha, mà còn là hình ảnh đẹp về những người lao động miệt mài, những chuyến xe cần mẫn vì cuộc sống. Vầng trăng trong thơ không chỉ là biểu tượng của thiên nhiên, mà còn là hiện thân của sự gắn kết, của tình cảm gia đình, của ánh sáng dẫn lối trên những con đường đầy thử thách.

Bài thơ khép lại trong một hình ảnh giản dị nhưng ấm áp: con chờ cha, cha trở về, và ánh trăng vẫn sáng ngời trên bầu trời. Đó là ánh sáng của niềm tin, của tình yêu thương, và của sự bền bỉ, kiên cường trong cuộc sống.

*

Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi

Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.

Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.

Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.

Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.

Viên Ngọc Quý