Vợ thầy kiện
Có một người thầy kiện rất giỏi. Mỗi khi thảo đơn kiện cho ai, định buộc tội, gạt lỗi cho nhiều người, mà ý nghĩ chưa được sâu sắc, lời nói chưa được chặt chẽ thì cứ muốn ngồi yên một chỗ để cấu tứ. Những lúc ấy, thường dặn người nhà, có khách hỏi, không được cho vào, cả đến vợ cũng phải lánh xa ở một buồng khác.
Vợ người thầy kiện trước kia vẫn đã cùng người láng giềng đầu mày cuối mắt, chỉ vì không dịp, không chỗ, cho nên dòm dỏ đã hơn một năm, mà chưa được thân cận với nhau. Bấy giờ biết thế, mỗi khi gặp người thầy kiện cấu tứ, thì người vợ bèn lại chuyện trò quấy rối để đến mắng phải đuổi tránh đi chỗ khác.
Thành vì thế mà người vợ với người láng giềng được bao nhiêu cơ hội đi lại với nhau luôn kể hàng bao nhiêu năm mà không ai biết.
Sau người thầy kiện vì cấu tứ mãi mà chết. Người vợ chửa hoang phải nhà chồng kiện.
Quan tra xét căn do việc đi lại với ai. Vợ người thầy kiện phải thú thực.
Quan vỗ bàn, thở dài nói: “Ngòi bút của người thày kiện đã khéo, ai ngờ cơ trời còn khéo hơn”.
Duyệt Vi
(Theo “Cổ học tinh hoa” – Nguyễn Văn Ngọc và Trần Lê Nhân)
*
Lời bình:
Người tính không bằng trời tính. Thầy kiện giỏi bày mưu tính kế cho người khác mà không ngờ chính mình lại bị sắp đặt trong một ván cờ oan trái. Cái khéo của con người đôi khi cũng không sánh nổi với những xoay vần của số phận. Bận lo tính toán cho thiên hạ, rốt cuộc lại không giữ được hạnh phúc của chính mình.
Viên Ngọc Quý.