Đôi que đan
Từng mũi, từng mũi
Cứ đan, đan hoài
Sợi len nhỏ bé
Mà nên rộng dài.
Em cũng tập đây
Mũi lên, mũi xuống
Ngón tay, bàn tay
Dẻo dần, đỡ ngượng.
Mũ đỏ cho bé
Khăn đen cho bà
Áo đẹp cho mẹ
Áo ấm cho cha
Từ đôi que nhỏ
Từ tay em nữa
Cũng dần hiện ra…
Que tre đan mãi
Bóng như ngọc ngà.
*
Đôi Que Đan – Bài Ca Của Yêu Thương Và Nhẫn Nại
Bài thơ Đôi que đan của Phạm Hổ nhẹ nhàng mà thấm đượm một triết lý sâu xa về sự lao động, sự khéo léo và hơn hết, về tình yêu thương ẩn chứa trong từng mũi đan chậm rãi. Những dòng thơ giản dị, mộc mạc như chính hình ảnh đôi tay kiên nhẫn luồn từng sợi len bé nhỏ để tạo nên những món quà ấm áp dành cho người thân.
“Từng mũi, từng mũi
Cứ đan, đan hoài
Sợi len nhỏ bé
Mà nên rộng dài.”
Từ một sợi len mỏng manh, qua đôi que đan cần mẫn, dần dà trở thành một chiếc khăn, một tấm áo. Như cuộc sống, từng việc nhỏ nhặt, từng sự kiên trì gom góp lại, cuối cùng cũng đan nên những điều lớn lao. Kiên nhẫn và bền bỉ, đó chính là bài học đầu tiên mà bài thơ muốn gửi gắm.
Không chỉ là học cách đan len, em nhỏ trong bài thơ còn đang học cách yêu thương:
“Mũ đỏ cho bé
Khăn đen cho bà
Áo đẹp cho mẹ
Áo ấm cho cha”
Mỗi một đường đan là một tấm lòng, là sự quan tâm dành cho những người thân yêu. Hình ảnh bàn tay nhỏ bé chậm rãi luồn từng mũi kim không chỉ là hành động, mà còn là sự gửi gắm tình cảm chân thành. Có lẽ, những món quà ấy chưa thực sự hoàn hảo, nhưng điều quan trọng nhất chính là hơi ấm yêu thương được đan cài trong từng sợi len.
Và rồi, những đôi que tre cứ miệt mài làm việc:
“Que tre đan mãi
Bóng như ngọc ngà.”
Những đôi que tre đơn sơ, bình dị nhưng nhờ sự lao động bền bỉ, nhờ bàn tay người cầm nắm, mà trở nên sáng bóng như ngọc ngà. Con người cũng vậy, qua mỗi lần cố gắng, qua mỗi lần rèn luyện, chính mình cũng trưởng thành hơn, dẻo dai hơn, đẹp đẽ hơn.
Bài thơ Đôi que đan không chỉ ca ngợi sự khéo léo, mà còn khắc họa một bức tranh của sự tận tụy, của yêu thương và sự trưởng thành. Từng sợi len nhỏ bé kết nối lại thành chiếc áo ấm, từng hành động quan tâm nhỏ nhặt cũng dệt nên một mái ấm gia đình. Và trên hết, trong cuộc sống, chính sự kiên trì, nhẫn nại và tình yêu thương mới là thứ có thể đan nên những điều đẹp đẽ nhất.
*
Phạm Hổ – Nhà thơ của thiếu nhi
Phạm Hổ (1926 – 2007), bút danh Hồ Huy, quê tại Bình Định, là một nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Ông hoạt động trong nhiều lĩnh vực như viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh, nhưng đặc biệt ghi dấu ấn sâu sắc với những tác phẩm dành cho thiếu nhi.
Sau năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957) và góp phần hình thành Nhà xuất bản Kim Đồng – nơi chuyên xuất bản sách cho trẻ em. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó tổng biên tập báo Văn nghệ, Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi.
Các tác phẩm của ông như Chú bò tìm bạn, Chuyện hoa chuyện quả, Mỵ Châu – Trọng Thủy đã trở thành những tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ học sinh. Với những đóng góp to lớn, năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Phạm Hổ là một trong những nhà thơ dành trọn tâm huyết cho trẻ em, để lại những vần thơ trong trẻo và giàu ý nghĩa, góp phần làm phong phú nền văn học thiếu nhi Việt Nam.
Viên Ngọc Quý