Xuân rụng

Sắc tàn, hương nhạt, mùa xuân rụng!
Những mặt hồng chia rẽ hết cười.
Đỡ lấy đài xiêu, nưng lấy nhị,
Hồn ơi, phong cảnh cũng là ngươi!

Duyên mỏng bay theo đỡ sắc buồn
Cho mình hoa rụng cứ xinh luôn.
Phút giây hoá bướm lìa cây dạo,
Đến đất không nghe một tiếng hờn.

Gió tuy nhiu nhíu chỉ đưa hơi,
Sương dẫu chưa buông lệ ám trời,
Nhưng bóng chiều mau sa nặng lắm
Mà hoa thì nhẹ: cánh rơi… rơi…

Trên đồng lỏng lẻo khói giờ cơm;
Ấy lúc sao êm hiện mấy chòm.
Thần chết thướt tha nương bóng héo
Bắt đầu đi nhặt những hồn thơm.

*

Xuân Rụng – Khi Thanh Xuân Hóa Thành Hoài Niệm

Xuân đến mang theo sức sống, nhưng xuân cũng ra đi, để lại một nỗi buồn man mác. Bài thơ Xuân rụng của Xuân Diệu là một tiếng thở dài trước sự tàn phai của tuổi trẻ, của vẻ đẹp, của những điều từng rực rỡ nhưng rồi cũng phải nhạt nhòa theo thời gian.

Sự tàn phai của sắc hương – Nỗi buồn của một kẻ đa cảm

“Sắc tàn, hương nhạt, mùa xuân rụng!
Những mặt hồng chia rẽ hết cười.”

Câu mở đầu như một tiếng than thở, một sự bàng hoàng trước thực tại. “Sắc tàn, hương nhạt” – bao nhiêu rực rỡ của mùa xuân giờ chỉ còn là hoài niệm. Những nụ cười, những gương mặt hồng hào của tuổi trẻ giờ cũng rơi vào sự chia xa. Xuân Diệu – thi nhân của thanh xuân – không thể giấu nổi niềm tiếc nuối trước sự phai tàn của cái đẹp.

Nhưng nỗi buồn ấy không chỉ là sự tiếc thương cho mùa xuân thiên nhiên mà còn là tiếng lòng của chính nhà thơ.

“Đỡ lấy đài xiêu, nưng lấy nhị,
Hồn ơi, phong cảnh cũng là ngươi!”

Hóa ra, những đổi thay của cảnh vật cũng chính là sự chuyển hóa trong tâm hồn con người. Khi hoa tàn, cũng là lúc lòng người chênh vênh, xiêu vẹo. Xuân Diệu không chỉ nhìn thấy cảnh vật đổi thay mà còn thấy chính mình trong đó.

Khi cái đẹp lìa cành – Một nỗi buông xuôi nhẹ nhàng

Thế nhưng, dù biết rằng hoa sẽ rụng, tuổi trẻ sẽ qua, Xuân Diệu không oán trách mà tìm một vẻ đẹp ngay trong sự chia lìa:

“Duyên mỏng bay theo đỡ sắc buồn
Cho mình hoa rụng cứ xinh luôn.
Phút giây hoá bướm lìa cây dạo,
Đến đất không nghe một tiếng hờn.”

Ở đây, cái đẹp không bị lụi tàn trong đau đớn, mà nó nhẹ nhàng như cánh hoa rơi, như một cuộc chia tay êm ái. Hoa không hờn trách khi lìa cành, mà còn hóa thành bướm, như một sự tiếp nối, một cách tồn tại khác.

Xuân Diệu từng là nhà thơ của thanh xuân nồng nàn, từng khao khát níu giữ thời gian, nhưng trong bài thơ này, ta thấy một Xuân Diệu đã chấp nhận quy luật của đời người. Vẫn tiếc nuối, nhưng không còn quằn quại; vẫn buồn, nhưng là một nỗi buồn dịu nhẹ, thanh tao.

Thời gian – Kẻ thu nhặt những gì đẹp đẽ nhất

“Trên đồng lỏng lẻo khói giờ cơm;
Ấy lúc sao êm hiện mấy chòm.
Thần chết thướt tha nương bóng héo
Bắt đầu đi nhặt những hồn thơm.”

Cuối bài thơ, Xuân Diệu vẽ nên hình ảnh thần chết không phải là một kẻ đáng sợ, mà là một người nhặt hoa – một kẻ yêu cái đẹp và chỉ lựa những gì thơm tho, tinh túy nhất. Cái chết ở đây không phải là sự kết thúc hoàn toàn, mà là một sự tiếp nhận, một vòng luân hồi đầy trân trọng.

Bài thơ khép lại trong một không khí man mác nhưng không u tối. Dẫu biết rằng mọi thứ rồi sẽ phai tàn, nhưng Xuân Diệu vẫn giữ cho mình một cái nhìn đầy yêu thương với những gì đã qua.

Lời nhắn gửi – Hãy sống hết mình khi xuân còn ở lại

Xuân rụng là một bài thơ về sự tàn phai, nhưng ẩn sâu trong đó là một lời nhắn nhủ: hãy yêu thương, hãy sống trọn vẹn khi mùa xuân còn đang hiện hữu. Bởi vì khi xuân qua đi, ta sẽ không phải hối tiếc, không phải oán trách, mà có thể mỉm cười nhìn lại, như một cánh hoa rụng mà vẫn xinh đẹp giữa đất trời.

Xuân Diệu – “Ông hoàng thơ tình” của văn học Việt Nam

Xuân Diệu (1916–1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu, là một trong những nhà thơ xuất sắc nhất của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách sáng tác độc đáo, giàu cảm xúc và khát vọng yêu đời mãnh liệt, ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bao thế hệ độc giả.

Sinh ra tại Hà Tĩnh nhưng lớn lên ở Quy Nhơn, Bình Định, Xuân Diệu sớm bộc lộ niềm đam mê văn chương. Ông là gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, mang đến một luồng sinh khí mới cho thi ca Việt Nam. Những tác phẩm như Thơ thơ (1938) hay Gửi hương cho gió (1945) thể hiện rõ nét giọng điệu sôi nổi, táo bạo, chan chứa tình yêu và khát khao tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

Sau năm 1945, Xuân Diệu chuyển hướng sáng tác, hòa mình vào dòng chảy cách mạng, ca ngợi quê hương, đất nước và con người lao động. Dù ở giai đoạn nào, thơ ông vẫn giữ nguyên vẹn sự say mê và rung động sâu sắc. Những tác phẩm như Riêng chung (1960) hay Hai đợt sóng (1967) tiếp tục khẳng định vị trí của ông trên thi đàn.

Không chỉ là nhà thơ, Xuân Diệu còn là nhà văn, nhà phê bình có ảnh hưởng lớn. Năm 1996, ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật, ghi nhận những đóng góp to lớn của mình.

Xuân Diệu vẫn mãi là biểu tượng của thơ tình Việt Nam, là tiếng nói tha thiết của một tâm hồn luôn khát khao yêu và sống trọn vẹn từng khoảnh khắc:

“Hãy tận hưởng ngày giờ đang thở,
Và yêu đời, hãy sống mạnh hơn tôi.”

Viên Ngọc Quý