Thị tại môn tiền náo,
Nguyệt lai môn hạ nhàn.(1)
So lao tâm lao lực cũng một đàn.
Người nhân thế muốn nhàn sao được!
Nên phải giữ lấy nhàn làm chước
Dẫu trời cho, có tiếc, cũng xin nài.
Cuộc nhân sinh chừng bảy tám chín mười mươi,
Mười lăm trẻ, năm mươi già không kể.
Thoắt sinh ra thì đà khóc choé,
Trần có vui, sao chẳng cười khì?
Khi hỉ nộ, khi ai lạc, khi ái ố, lúc sầu bi,
Chứa chi lắm một bầu nhân dục!(2)
Tri túc tiện túc, đãi túc hà thì túc,
Tri nhàn tiện nhàn, đãi nhàn hà thì nhàn?(3)
Cầm kỳ thi tửu với giang san,
Dễ mấy kẻ xuất trần xuất thế?
Ngã kim nhật tại tọa chi địa,
Cổ chi nhân tằng tiên ngã tọa chi.(4)
Ngàn muôn năm âu cũng thế ni,
Ai hay hát mà ai hay nghe hát.
Sông Xích Bích buông thuyền năm Nhâm Tuất,
Ðể ông Tô riêng một thú thanh tao.(6)
Chữ nhàn là chữ làm sao?
____________
Theo Thơ văn Nguyễn Công Trứ, nxb. Văn Học, Hà Nội, 1983:
(1) Chợ trước cửa thì ồn ào, trăng soi trước cửa thì thanh nhàn.
(2) Lòng dục vọng của con người.
(3) Biết đủ thì đủ, đợi đủ khi nào cho đủ. Biết nhàn thì nhàn, đợi nhàn bao giờ cho nhàn.
(4) Chỗ ta ngồi ngày nay, người xưa đã ngồi trước ta rồi.
(5) Tô là Tô Ðông Pha, tác giả hai bài phú Tiền Xích Bích và Hậu Xích Bích tả tâm tình của nhà thơ khi bị biếm.
