Con người và thiên nhiên có những mối quan hệ khăng khít với nhau. Con người tác động, cải tạo thiên nhiên để phục vụ cuộc sống của mình. Thiên nhiên là môi trường, nguồn sống, tác động đến mọi mặt trong đời sống của con người. Biết sống hòa hợp với thiên nhiên, làm cho cuộc sống của con người trở nên tốt đẹp hơn. Sống không thuận theo tự nhiên sẽ gây ra nhiều tai hại như ốm đau, bệnh tật, thiên tai, mất mùa… Từ kinh nghiệm cuộc sống, cổ nhân đã đúc kết ra một số kinh nghiệm giúp cho con người sống hòa hợp hơn với thiên nhiên. Ở đây xin đề cấp tới 2 khái niệm là Tứ Ly và Tứ Triệt.
Theo lịch nông nghiệp, một năm được phân làm 4 mùa Xuân, Hạ, Thu và Đông. Ngày bắt đầu của mỗi mùa, người xưa lần lượt gọi là Lập Xuân, Lập Hạ, Lập Thu và Lập Đông, gọi là Tứ Lập. Trước Tứ Lập một ngày gọi là Tứ Triệt (Tứ Tuyệt). Nghĩa là ngày mà mùa cũ bị triệt tiêu để đón một mùa mới sắp đến.
Ngoài Tứ Lập thì vào giữa mỗi mùa (cách tứ lập khoảng 45 ngày) còn có một ngày mà thời tiết có sự biến đổi rõ rệt gọi là Xuân Phân, Hạ Chí, Thu Phân, Đông chí. Trước những ngày này một ngày gọi là ngày Tứ Ly.
Theo người xưa thì vào Tứ Ly, Tứ Triệt trời đất, âm dương giao hòa, dễ gây ra những bất ổn về thời tiết, có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và đời sống của con người. Theo chúng tôi, trước, trong và sau Tứ Ly, Tứ Triệt 1 ngày chúng ta nên lưu ý những điểm sau:
- Giữ cho tinh thần được bình an, cơ thể khỏe mạnh.
- Tránh đưa ra quyết định hay làm những việc lớn vào thời điểm này.
- Kỵ việc phòng the.
- Ăn cháo cá mè để bồi bổ và phòng bệnh.
Sống hòa hợp với thiên nhiên là một việc hết sức hệ trọng. Ngày nay, con người đã dần giảm bớt những ảnh hưởng của thiên nhiên đối với cuộc sống. Chính vì vậy mà ý thức sống hòa hợp với thiên nhiên đã giảm đi rất nhiều. Con người ngày nay sống lâu hơn, nhưng cũng nhiều bệnh tật hơn và ngày càng phụ thuộc vào thuốc men cũng như khoa học công nghệ. Thiết nghĩ “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, mà cách phòng bệnh hiệu quả nhất là sống hòa hợp với thiên nhiên.
