Không trộm được mặt trăng
Thiền sư Ryokan sống cuộc đời đơn giản nhất trong một căn chòi nhỏ dưới chân núi. Buổi tối nọ một tên trộm vào chòi chỉ để khám phá ra là chẳng có gì trong đó để trộm.
Ryokan trở về, bắt gặp tên trộm, “Có lẽ anh đã đi một quãng đường dài để thăm tôi,” thiền sư nói với tên trộm, “và anh không nên về không. Vậy hãy nhận áo quần của tôi làm quà tặng.”
Tên trộm sửng sốt. Hắn nhận áo quần và lẩn đi.
Ryokan ngồi trần truồng, ngắm trăng. “Tội nghiệp,” thiền sư nghĩ thầm, “Ước gì mình có thể cho anh ta mặt trăng đẹp đẻ này.”
(Trần Đình Hoành dịch)
*
Lời bình:
Câu chuyện “Không trộm được mặt trăng” thể hiện tinh thần vô chấp và lòng từ bi sâu sắc của thiền sư Ryokan. Ngài không xem tên trộm là kẻ thù, cũng không tiếc nuối bất cứ thứ gì thuộc về mình. Trái lại, ngài sẵn sàng tặng cả quần áo – thứ cuối cùng mình sở hữu – như một biểu hiện của lòng rộng lượng.
Tuy nhiên, điều quý giá nhất – ánh trăng, tượng trưng cho sự tự do, an nhiên và giác ngộ – là thứ không ai có thể trộm được. Vật chất có thể mất đi, nhưng tâm hồn thanh thản và sự giàu có nội tâm mới là điều vĩnh cửu.
Viên Ngọc Quý.
