Bàn về cuộc đời tuổi trẻ
Đường Quân Nghị (1909 – 1978)
Hỡi các bạn trẻ, ngoài sự tự nhiên vô tư thuần khiết ra, bạn đã từng thử quét đi bụi trần trong tâm hồn lần nào chưa?
Ngoài việc không ngại áp lực, chẳng sợ quyền uy, vượt qua chướng ngại ra, bạn đã từng thực sự bồi đắp thêm sức mạnh của bản thân, để tâm trí đi sâu bám rễ lấy dưỡng chất và nguồn nước trong mảnh đất văn hóa lịch sử chưa?
Bạn cũng đã từng suy ngẫm kỹ lưỡng điều gì là chính nghĩa cao nhất trong xã hội, thật sự mong cầu chính nghĩa đó mà không dao động lùi bước chưa?
Bạn đã từng gắng sức kiếm tìm sự động viên từ thầy cô, bạn bè hoặc lời dạy của cá bậc cổ nhân Thánh hiền xưa để mở rộng trái tim, nâng cao chí khí bản thân, từ đó nhìn thấy được ánh sáng rộng lớn hơn chưa?
Những điều đó đều dựa vào sự tự giác, nỗ lực, không thể ỷ lại vào thói quen có sẵn của bản thân thời thanh niên được. Bạn phải biết rằng, bản chất của thanh niên được hình thành khi bạn là thanh niên, nhưng nó cũng mất khi thời thanh niên trôi qua.
“Sắc đẹp tuổi xuân tuy xa lánh, tóc mai điểm bạc chẳng bỏ qua”, khi tuổi tác lớn dần, chẳng phải bạn cũng sẽ giống như những người trung, lão niên mà bạn chê ghét hay sao?
“Người Tần không kịp tự thương cho mình khi mất nước, mà người đời sau lại vội than thở cho họ. Tuy vậy, nhưng người đời sau cũng chỉ biết than thở cho người Tần mà không biết lấy đó làm gương cho chính mình, lại khiến người đời sau nữa phải than thở”. Bi kịch lớn nhất ở trên đời chẳng gì bằng: “Người đời sau nhìn người hôm nay, cũng giống như người đời nay nhìn người ngày xưa”.
— Trích từ “Tuổi trẻ và học vấn”
