Văn Thiên Tường (Tống) (1236 – 1283)
Qua biển Linh Đinh
Sách vở nhọc nhằn trót dấn thân
Bốn năm chinh chiến cứ xoay vần
Giang sơn như thể bông trước gió
Mênh mang bèo nọ chốn dừng chân.
Hoảng Khủng gieo bao nỗi thất kinh
Lênh đênh mấy độ biển Linh Đinh
Xưa nay sinh tử ai chẳng nếm
Lòng son sử tác ghi hình
— Trích từ “Văn Sơn tập”
*
Ca ngợi chính khí
Triệu Hưu Bồi (1913 – 1999)
Chính khí ngất trời, sự sống bao trùm cả vũ trụ;
Sông núi nước non, thái dương tinh tú.
Hình hài rực rỡ, hào hùng vĩ đại đã nuôi lớn lên linh hồn bất hủ
Trong nhân loại cao thượng có những người đột xuất đầu đội trời chân đạp đất!
Đã:
Vào thời đại thế giới hòa bình, hiến thân làm rường cột tổ quốc;
Gặp phải lúc nước nhà lâm nguy, ý chí càng kiên cường bất khuất!
Hoàn cảnh càng hiểm nguy, tiết khí càng rực sáng!
Danh tiếng vang vọng non sông, sống mãi trong tim hàng vạn con người.
Bao nhiêu bậc hào kiệt hy sinh oanh liệt, tinh anh của đất trời xưa nay hiếm.
Mở ra một chương mới của lịch sử, ta thoáng thấy núi băng cao vợi sụp đổ;
Trời đất núi sông trong sáng sớm mùa xuân, ánh mặt trời trong xanh chiếu rọi:
Họ đã:
Hóa thành chính khí của nhân gian, lẫm liệt trường tồn với thiên cổ!
Máu đào chính nghĩa sánh ngang vầng nhật nguyệt;
Xem cái sống chết của cá nhân như bọt bèo giữa đại dương bao la.
Ôi, chính khí!
Hỡi chính khí bao trùm khắp cõi nhân gian:
Là Anh – xây dựng trật tự thế giới;
Là Anh – duy trì luân lý xã hội;
Là Anh – giữ vững nền móng đạo nghĩa!
Cái chết, cuộc đời xưa nay ai chẳng chết?
Cho dù thịt nát xương tan, trái tim ta khát vọng tận trung báo quốc, tràn trề quang vinh và mật ngọt.
— Trích từ: “Cổ kim văn tuyển”
*
Văn Thiên Tường (文天祥, 1236 – 1283 là thừa tướng trung nghĩa lẫm liệt nhà Nam Tống, một thi sĩ nổi tiếng mà tư tưởng yêu nước đã thấm đượm trong thi văn của ông.
Ông là một vị anh hùng dân tộc của Trung Quốc, là 1 trong 5 vị quan thời Nam Tống (cùng với Nhạc Phi, Lý Cương, Hàn Thế Trung, Triệu Đỉnh) được thờ tại Đế vương miếu (历代帝王庙) thời nhà Minh, nhà Thanh xây dựng, trong đó thờ những vị quan văn, võ tướng được đánh giá là tài năng và tận trung nhất qua các triều đại.
