Trong thế giới văn học người Hoa, thi sĩ Dư Quang Trung được coi là một trong những nhà văn kinh điển của thế giới văn học đương đại có ảnh sâu rộng đối với nền văn học hiện đại của Đài Loan cũng như ở Trung Quốc và Hồng Kông. Những tác phẩm của ông đều truyền đi thông điệp nhân văn sâu sắc.
Dưới đây là một bức thư ông viết cho con, có cả lãng mạn lẫn thực tế. Ai đọc những giá trị làm người này đều muốn nguyện ý sống tốt, sống đẹp hơn lên. Suốt một kiếp nhân sinh, điều khiến con người ta trăn trở nhất vẫn là “học cách làm người”!
“Con à, cha mong rằng con sẽ mãi là một người có lý tưởng, con có thể là nông dân, kĩ sư xây dựng hay thậm chí là một kẻ lang bạt, nhưng bắt buộc con phải có lý tưởng.
Lúc con còn nhỏ, cha mẹ thường kể cho con nghe về những vị anh hùng, điều đó không có nghĩa là cha mẹ muốn con trở thành anh hùng, mà chỉ hy vọng sau này lớn lên con sẽ trở thành một người có phẩm chất chính trực, tốt đẹp.
Khi con dần lớn lên, cha mẹ cho con tiếp xúc với thơ ca, hội họa, âm nhạc vì mong rằng tâm hồn con trở nên hướng thiện và sẽ theo con đi tới suốt đời. Ngay cả khi đối diện với sự lạnh giá khắc nghiệt nhất, cha mong con cũng sẽ không quên hương thơm của hoa hồng. Nền tảng đó giúp con người trở nên xuất chúng.
Con à, đừng vì ngoại hình của mình mà buồn rầu, bởi lí tưởng thuần khiết mới là khí chất của con. Vẻ đẹp dung tục bề ngoài chỉ khiến con người ta sinh ra thói xấu. Cuộc đời và lý tưởng thường không được như ý muốn của con người.
Có thể con sẽ phải trải qua những gian khổ, những thăng trầm nhưng con à, con cứ dùng hết sức để cống hiến, bởi lẽ cái kết của một người có lý tưởng có thể bi thảm nhưng tuyệt đối sẽ không đáng thương.
Trong cuộc đời nhiều khó khăn này, con sẽ gặp nhiều người trí thức và quân tử, con sẽ chiêm nghiệm thấy nhiều điều kì diệu mà người khác không thể cảm nhận được. Những lựa chọn bình thường sẽ không đem lại màu sắc gì cho cuộc đời con.
Đừng vì những lợi ích nhỏ nhặt mà đánh mất lý tưởng con nhé, cũng đừng vì trào lưu nào đó mà thay đổi niềm tin. Thế giới vật chất bên ngoài quá phức tạp, con phải học cách từ chối những cám dỗ của danh vọng tiền tài. Lý tưởng không phải là món đồ có giá trị tiền bạc và thường không thể mang lại cho con niềm vui trần tục. Vậy nên mong con đừng bị ảnh hưởng bởi những thói đời hư danh và hãy học cách khác biệt với người khác.
Cha cũng mong con là một người có thể tự mình bước đi, bởi vì cuộc đời quá ngắn ngủi mà những thứ hư không lại rất nhiều, sẽ khiến con lóa mắt, không tỉnh táo, để rồi cuối cùng lại chẳng có gì trong tay.
Nếu con là một cô gái xinh đẹp, khi con còn trẻ sẽ có nhiều chàng trai yêu chiều, nhưng những thứ con có được quá dễ dàng sẽ khiến con trở nên nông cạn, kém cỏi và thích những thứ tầm thường, phù du. Nếu con là một chàng trai thông minh, con sẽ nghĩ rằng tự mình luôn có thể làm nên việc việc lớn mà xem nhẹ, coi thường mọi thứ.
Con hãy nhớ kỹ, năng lực của con người có hạn, sống trên đời hãy tận tâm mang lại những điều tốt đẹp cho cuộc sống.
Là văn nghệ sĩ hay là nội trợ, đừng coi thường những người khác, cũng đừng đầu cơ trục lợi. Khi trưởng thành con sẽ biết, làm tốt một việc thực sự rất khó, nhưng đừng bao giờ cho phép mình bỏ cuộc.
Con phải biết trân trọng cảm xúc, dù là nam hay là nữ, một khi đã chấp nhận kết giao thì không nên thay đổi, hãy chung thủy một lòng.
Trong quá trình kết giao bạn bè, ắt sẽ có những lúc va chạm, hiểu lầm, con hãy nghĩ lại, trong thế giới rộng lớn này, vì sao chỉ có thể kết bạn với mấy người? Con cần phải biết bạn bè cũng có lúc rời xa, trong cuộc đời này có người ở bên con nghe con nói chuyện, hoặc nói cho con nghe, là một điều tốt đẹp, con nên cảm kích những người ở bên con như vậy.
Con nên biết trân trọng bản thân và yêu thương mọi người, thấu hiểu bản thân và những người xung quanh. Con phải học cách rơi nước mắt, học cách đối diện với bi kịch, bởi bi kịch sẽ làm tâm hồn con thêm phong phú.
Cha mong con không phải là một kẻ tầm thường chỉ biết lấy lòng và xu nịnh người khác. Nếu một ngày con bỗng có nụ cười xu nịnh thì chắc chắn cha phải che mặt vì xấu hổ. Trong cuộc đời, dù có rất nhiều thứ hào nhoáng nhưng bản thân chúng không hề có giá trị.
Làm người, cha mong rằng con sẽ không ngắt lời của người khác, cũng không nhu nhược yếu đuối, và phải bền chí chịu được gian khổ. Mỗi ngày ít nhất con nên dành ra hai tiếng đồng hồ để đọc sách, viết thư hoặc hồi âm cho bạn bè.
Con không nên lúc nào cũng nghĩ người khác nên giúp con làm gì, mà hãy nghĩ rằng con giúp được người khác những gì. Không nên tùy ý nhận ân huệ của người khác. Con phải ghi nhớ, người khác cho con thứ gì, dù tốt thế nào thì vẫn là của người ta, những thứ thuộc về con cho dù có kém cỏi cũng là của con.
Con à, vẫn còn một chuyện tuy rất khó làm, nhưng lại rất quan trọng, cha mong con có đủ dũng khí để đối mặt với khuyết điểm của chính mình.
Khi con khôn lớn theo thời gian, con sẽ gặp được rất nhiều người giỏi hơn mình, ưu tú hơn mình, rồi con sẽ thấy bản thân lộ ra rất nhiều nhược điểm và có thể con sẽ thấy thất vọng và tự ti, nhưng con nhất định phải đối diện với nó, không được trốn tránh.
Có như vậy, con mới có thể dần thay đổi, khắc phục khuyết điểm của mình, chiến thắng chính mình còn có ý nghĩa hơn nhiều so với việc ganh đua cùng người khác.
Không cần biết thế giới này thay đổi như thế nào, nhưng phẩm chất tuyệt vời của một con người mới là vĩnh hằng: Chính trực, dũng cảm, độc lập. Cha mong rằng con sẽ trở thành một người ưu tú!”.
*
Dư Quang Trung 余光中 (1928-2017) là nhà thơ, nhà văn, dịch giả Đài Loan (Trung Quốc). Ông sinh ở Phúc Kiến, Vĩnh Xuân. Năm 1952 tốt nghiệp khoa Ngoại ngữ Đại học Quốc gia Đài Loan. 1959 đỗ Thạc sĩ Đại học Iowa. Ông là tác giả tập thơ Hương sầu 乡愁, Hương sầu tứ vận 乡愁四韵 và một số tập tản văn, tiểu luận.
(Vienngocquy sưu tầm)
Bài viết bạn có thể quan tâm:
1. Bức thư tổng thống Mỹ gửi thầy giáo của con trai
